جهت مشاهده جلد کتاب با کیفیت بالا، روی جلد کلیک کنید
بررسی مسئولیت مدنی و جزایی پزشکی
در حقوق ایران با نگاهی به قانون انگلیس
مولف
ژیلا محمودی
ویراستار
دکتر برهان دارابی
شرکت در طرح حمایت مالی از آثار علمی (کتاب و مقاله) در راستای چاپ و نشر آثار پژوهشی و ثبت آثار علمی پژوهشگران
درباره این کتاب:
انتشارات قانون یار افتخار کسب اعتماد یکی دیگر از نویسندگان فرهیخته این مرز و بوم را داشت و چاپ کتاب حاضر، نتیجه این اعتماد بود. جهت آشنایی بیشتر با محتویات این اثر علمی فوق العاده باید گفت مسئولیت اطبا به دلیل اهمیت فراوان حیات و سلامتی انسان همیشه مورد توجه حقوقدانان بوده است در ایران نیز مقررات متعددی در این باب وضع شده است و از این رو و با توجه به انتقادات وارد ه به مقررات ناظر بر مسئولیت پزشک در قانون قبلی مجازات اسلامی نظام حاکم بر مسئولیت اطبا در قانون جدید مجازات اسلامی 1392 در راستای همسویی با واقعیات کنونی جامعه با تغییرات زیادی همراه شد. از این رو در این کتاب تلاش شده است ضمن بررسی اجمالی مفاهیم بنیادین به بررسی ماهیت حقوقی مسئولیت مدنی پزشک از نظر قراردادی یا غیر قراردادی بودن و بیان اسباب و مبانی نظری مسئولیت مدنی بر مطالعه و تحقیق در خصوص ادله و مبانی مسئولیت مدنی پزشک در فقه و بررسی تحولات این نظام مسئولیت مدنی در قانون مجازات جدید پرداخته شود. مقنن در قانون جدید ابتدا نظریه تقصیر را به عنوان مبنای مسئولیت مدنی پزشک به جای نظریه خطر در قانون سابق نشاند و در اقدام بعدی اخذ برائت از بیماران را در نظام مبتنی بر تقصیر بی اثر کرد و فقط منقلب نمودن بار اثبات را به عنوان تنها اثر آن قرار داد. بعلاوه مقنن در مقام بیان اسباب مسئولیت مدنی پزشک در کنار تقصیر از قصور پزشکی نیز نام برده و احسان ، اطلاع پرستار و یا بیمار از نادرست بودن دستور پزشک، تقصیر بیمار و ضرورت را به عنوان اسباب سقوط مسئولیت مدنی پزشک قرار داده است.در سیستم های حقوقی تابع نظام کامن لا از جمله در انگلیس قانون مستقلی بر مسئولیت مدنی ناشی از قصور پزشکی حاکم نیست؛ در گذشته مسئولیت پزشک در چارچوب مسئولیت خارج از قرارداد (Tort Law) مورد بررسی قرار می گرفت اما امروزه قرارداد درمان و نظام نامه های تعهدات حرفه ای پزشکان را حاکم بر مسئولیت طبیب می دانند؛ ترتیبات تعیین میزان خسارتی که باید به آسیب دیده از اقدام پزشکی پرداخت شود نیز دارای ضابطه ثابت و مشخصی نیست و احراز و تعیین آن بر عهده دادگاه گذاشته می شود تا با در نظر گرفتن همه امور موضوعی نهایتاً تصمیم گیری کند.امروزه فعالیت های پزشکی دارای گونه ها و ابعاد متنوع و جدیدی شده است. در کنار اعمال جراحی ضروری که دوام حیات آدمی به آن بستگی دارد، اعمال جراحی زیبایی و گاه غیر ضروری یا حتی غیر قانونی _همچون سقط جنین_ در این حوزه اتفاق می افتد، بعلاوه اینکه پزشکی امروز دنیا در عین حال ابزار محور نیز شده است به این معنا که استفاده از آلات و ادوات فنی برای انجام اعمال پزشکی کاربرد فراوان دارد که همین امر منجر به دخالت کنش گران متعدد در عرصه درمان شده است؛ اقدامات مزبور که گاه منجر به ورود صدمه بدنی به بیماران و یا حتی فوت ایشان می گردد مورد توجه و حساسیت نظام حقوقی و قضایی ایران بوده است که علاوه بر مسئولیت کیفری در مواردی، موجب مسئولیت مدنی ازبابت ضرورت جبران خسارت بوده است. پزشک از باب احسان و لطف و گاه بر مبنای رضایت خودِ بیمار که متقاضی درمان است اقدام به درمان می کند؛ همچنین بنظر می رسد گاه تعهد پزشک که بطور سنتی تعهد به وسیله بوده است در مواردی (همچون اعمال پزشکی و یا اقدام متخصص بیهوشی در اتاق عمل) باید تعهد به نتیجه تلقی شود و هر گونه مغایرت که عرفاً نتیجه مورد نظر را حاصل نکرده باشد موجب ضمان خواهد بود. اما با این وجود، مقررات کتاب دیات قانون مجازات اسلامی مصوب 1370، بر مبنای نظریه خطر، صدمات ناشی از طبابت را هر چند با رعایت موازین صورت گرفته باشد مضمون می دانست. این رویکرد که با منطق مسئولیت مدنی که فرع بر تعمد، قصور و یا تقصیر بر شخص تحمیل می گردد سازگار نبود بلکه باب طبابت را نیز مسدود می کرد.
جهت آشنایی با محتویات این کتاب، فهرست اجمالی اثر را مطالعه کنید:
فهرست اجمالی کتاب
ب . پرسش های مطروحه در این اثر علمی13
پ. فرضیه های مطروحه در این اثر علمی13
مبانی نظری مسئولیت مدنی پزشک در حقوق ایران و انگلیس15
بنداول: مفهوم مسئولیت اخلاقی16
گفتار دوم: مسئولیت کیفری پزشک18
بند اول) مفهوم مسئولیت کیفری18
بند دوم) ماهیت مسئولیت کیفری پزشک18
گفتار سوم: مسئولیت انتظامی پزشک19
مبحث دوم: مبانی نظری مسئولیت پزشک در فقه (ادله و مبانی فقهی مسئولیت مدنی پزشک)24
گفتار اول: مسئولیت مدنی پزشک در فقه عامه ؛24
بند چهارم) پزشک حاذق غیر مقصر :26
گفتار دوم: ادله و مبانی مسئولیت مدنی پزشک در فقه امامیه27
1/1. ضمان پزشک حاذق غیر مأذون30
2/1. ضمان پزشک در صورت اخذ برائت33
3/1. ضمان پزشک حاذق در صورت کوتاهی36
بند دوم) قواعد فقهی حاکم بر مسئولیت پزشک:38
مبحث سوم : مبانی نظری در حقوق ایران46
گفتار نخست: مبنای نظری مسئولیت مدنی46
بند اول ) نظریات مبتنی بر تقصیر ؛47
بند دوم) نظریات مبتنی بر عدم تقصیر ؛49
6/2. نظریه خطر در برابر انتفاع51
7/2. نظریه تضمین حق ( مسئولیت شدید )51
بند سوم) دیدگاه های موجود در مورد مسئولیت پزشکی :51
2/3. قراردادی بودن مسئولیت پزشک53
3/3. دیدگاه قائلین به « تعهد به نتیجه »54
4/3. قائلین به « تعهد به وسیله » بودن مسئولیت پزشک54
گفتار دوم: ماهیت قرارداد معالجه ؛56
بند اول ) نظریه اجاره بودن قرارداد معالجه ؛56
بند دوم) نظریه جعاله بودن عقد معالجه ؛56
بند چهارم) نظریه عقد نامعین ؛57
گفتار نخست: اصول حقوقی حاکم بر سهل انگاری حرفه ای و مسئولیت59
گفتار دوم: خطای حرفه ای در حقوق انگلیس : ( اسباب پیدایش مسئولیت مدنی پزشک )60
گفتار سوم ؛ بی مبالاتی پزشکی61
گفتار دوم: جرم ایراد صدمات بدنی شدید62
گفتار چهارم: صلاحیت فردی اعلام رضایت نسبت به اعمال جراحی64
گفتار پنجم : رضایت نسبت به اعمال جراحی65
گفتار ششم: شبه جرم و جرم ضرب و جرح66
گفتار هفتم: شبه جرم سهل انگاری و قصور پزشکی66
گفتار هشتم: اعمال جراحی سودمند67
گفتار نهم: شبه جرم قصور پزشکی67
مستندات و احکام مربوطه قانونی مسئولیت مدنی پزشک در حقوق ایران و انگلیس79
فصل اول: مستندات و آثار مربوط به قانون مدنی79
مبحث نخست: ارکان مسؤلیت مدنی پزشک80
بند دوم) خطا در مرحله تشخیص ؛81
بند سوم) خطا در مرحله معالجه ؛82
بند چهارم) خطا در عمل جراحی ؛83
بند اول) مفهوم حقوقی رضایت ؛84
بند سوم). آگاهانه بودن رضایت ؛86
گفتار سوم: وجود رابطه علیت میان ضرر و فعل پزشک ؛89
فصل دوم: مستندات و احکام مربوط به مسئولیت مدنی89
حث اول: شرایط مربوط به خسارت90
مبحث دوم: شرایط مربوط به تقصیر91
مبحث سوم: مسئولیت مدنی پزشک در رویه قضایی ( بررسی رویه قضایی درباره مسئولیت مدنی پزشک )93
فصل سوم: ادله و مبانی مسئولیت پزشک و در قانون مجازات اسلامی مصوب 137097
مبحث نخست: ضمانت اجرای کیفری عمل جراحی یا طبی مشروع97
مبحث دوم: موضع قانون مجازات اسلامی در موارد اخذ برائت پزشک از بیمار99
مبحث سوم: موضع قانون مجازات در خصوص پزشک حاذق (ماده 319)103
مبحث چهارم : حکم خاص ختنه کننده در قانون مجازات اسلامی (ماده 320)105
مبحث پنجم: مسئولیت دامپزشک در قانون مجازات اسلامی (ماده 321)106
مبحث ششم: تبیین مسئولیت مدنی دو مرحله ای پزشک مبتنی بر مسئولیت محض و تقصیر109
فصل چهارم: ادله و مبانی مسئولیت مدنی پزشک در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392112
مبحث اول: نظام مبتنی بر تقصیر و فرض تقصیر113
گفتار نخست: اخذ برائت از ضمان121
گفتار سوم: اثر برائت در ضمان پزشک123
گفتار چهارم: مصادیق ضمان قهری مفروض پزشک125
گفتار پنجم: فرض تقصیر در موارد سابقه پزشکی126
گفتار ششم: فرض تقصیر در صورت وجود سابقه خطای پزشکی127
گفتار هفتم: فرض تقصیر در موارد انجام جراحی های ممنوع در مطب127
گفتار هشتم: فرض تقصیر برای پزشک در موارد اهمال و قصور فاحش127
گفتار نهم: فرض تقصیر در بکاربردن روش های درمانی جدید128
گفتار دهم: فرض تقصیر در صورت عدم ارائه اطلاعات128
مبحث دوم: تحولات مسئولیت مدنی پزشک در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392129
گفتار نخست:اسباب پیدایش و سقوط مسئولیت مدنی پزشک130
بند اول) خطای پزشکی و مفهوم آن131
7-2. عدم رعایت نظامات دولتی و مانند آن ها :138
گفتار دوم: اسباب سقوط مسئولیت مدنی پزشک141
بند اول) اطلاع بیمار یا پرستار از اشتباه بودن دستور درمانی پزشک142
فصل پنجم: مستندات و احکام مربوط به قوانین جزایی154
جهت مشاهده قیمت نسخه چاپی کتاب و تهیه کتاب کلیک کنید
جهت تهیه و خرید نسخه الکترونیک کتاب (با قیمت به صرفه و ارزان) کلیک کنید
فراخوان مهم پژوهشی (چاپ مقاله و کتب):
قابل توجه پژوهشگران، اساتید، مولفان و نویسندگان محترم که به واسطه علاقه به امر پژوهش (تالیف کتاب و نگارش مقاله) در این مسیر فعالیت داشته و قصد دارند افتخار عضویت در خانواده بزرگ قانون یار را به این موسسه دهند:
جهت چاپ کتب خود و تبدیل پایان نامه به کتاب کلیک کنید
جهت چاپ مقالات علمی خود و استخراج مقاله از پایان نامه خود کلیک کنید
توجه کنید:
جهت دانلود یا مشاهده عکس بخشنامه حمایت مالی از آثار علمی شما، کلیک کنید
********قانون یار********
شرکت در طرح حمایت مالی از آثار علمی (کتاب و مقاله) در راستای چاپ و نشر آثار پژوهشی و ثبت آثار علمی پژوهشگران