جهت مشاهده جلد کتاب با کیفیت بالا، روی جلد کلیک کنید
بازبینی مطلق و مقید در قانون
مولفان
مهدی کریمی
(وکیل پایه یک دادگستری و مدرس دانشگاه)
علی اکبر توکلی
(وکیل پایه یک دادگستری و مدرس دانشگاه)
شرکت در طرح حمایت مالی از آثار علمی (کتاب و مقاله) در راستای چاپ و نشر آثار پژوهشی و ثبت آثار علمی پژوهشگران
درباره این کتاب:
انتشارات قانون یار افتخار کسب اعتماد یکی دیگر از نویسندگان فرهیخته این مرز و بوم را داشت و چاپ کتاب حاضر، نتیجه این اعتماد بود. جهت آشنایی بیشتر با محتویات این اثر علمی فوق العاده باید گفت کتاب حاضر با موضوع بررسی مطلق و مقید با شواهدی از آیات الاحکام تدوین یافته است . هدف نگارنده از ورود در این بحث آشنائی تخصصی با یکی از کاربردی ترین مباحث اصولی (مطلق و مقید) و فروعات آن و انطباق آن با یکی از مهمترین منابع فقهی یعنی قرآن کریم (دربخش آیات الاحکام ) بوده است از آنجا که علم اصول ، علمی آلی و یکی از ابزارهای مهم در استنباط احکام می باشد ،علمی نظری است و در کمتر منبعی به جنبه تطبیقی آن پرداخته شده است . در این میان سعی بر آن بوده است، که قبل از تطبیق عملی مباحث مطلق و مقید با آیات الاحکام ، جوانب مهم (اطلاق و تقیید) پرداخته و کیفیت استدلال و بهره گیری عملی از این مباحث را مورد توجه قرار گیرد. نویسنده تلاش کرده است ، مطالب را از کتب معتبر اصولی استخراج نموده و در حد توان اطلاعات را تجزیه و تحلیل نماید.بر این اساس ساختار شکلی این کتاب حاوی چهار فصل بوده که فصل نخست ، به کلیات تحقیق شامل تعاریف، بیان مسئله، اصطلاحات، ذکر پیشینه و اهداف نگارنده از تحقیق اختصاص یافته است. در این فصل گفته می شود که ،موضوع این اثر علمی تحت مباحث الفاظ از مسائل اصول فقه قرار می گیرد و بحث اطلاق و تقیید از اوصاف و ویژگیهای لفظ بوده و نه معنا و در واقع این اوصاف به اعتبار مدخول لفظ است و نه به اعتبار معنای لفظ. در فصل دوم تلاش شده کلیات راجع به مطلق و مقید با شواهدی از آیات الاحکام دنبال شود .در این فصل ماهیت مطلق و مقید با نگاه فلسفی ، اصولی ؛ تبیین گردیده و رابطه منطقی بین ایندو بررسی و نظریات مختلف اصولیین بیان شده. بعد از ذکر اقسام قیود بیان شده که قید متصل از ابتدا شمول دایره مطلق در افراد تحت خود را مانع است ودر قید منفصل مانع حجیت مطلق در سایر افراد تحت خود می باشد. در این میان جهت روشن شدن زوایای بحث، انواع اطلاق و نیز عام و تفاوت ایندو را ذکر و بیان شده که عمومیت عام ، ناظر به «افراد» است ولی شیوع مطلق، ناظر به «احوال افراد» و نیز این که عموم عام به افراد کلی راجع است و در اطلاق راجع به طبیعت متعلق است. و نیز ظهور و دلالت عام بر عموم وضعی (یعنی ناشی از دلالت لفظی است) و دلالت مطلق بر اطلاق ، مشروط به اثبات مقدمات حکمت است و نه دلالت وضعی(حداقل در غیر اسم جنس) . و اینکه ، شمول عام در تمام افراد خویش است ولی شمول مطلق به نحو بدلی (یعنی یک حالت از حالات متعدد) است و شامل همه حالات افراد خویش نیست. و اینکه عام پس از تخصیص از عموم می افتد در حالی که مطلق می تواند از جهتی مقید شود و از جهتی دیگر اطلاق داشته باشد . ونیز شمول عام، اکثراً استغراقی بوده و شمول مطلق غالباً بصورت علی البدل است. از آنجائیکه غرض اصلی از تبین اطلاق و تقیید ، بیان کیفیت جمع بین دو دلیل می باشد ، لذا نویسنده با تحقیق گسترده در این خصوص ، فروعات و شقوق موجود در این بحث را بگونه ای تقسیم شده و قابل فهم درآورده نیز راه کار ارائه شده از سوی اصولیین را در حد توان ذکر و در ادامه به بیان کیفیت حمل مطلق و مقید در آیات الاحکام پرداخته شده است. و آخر این فصل به الفاظ مطلق با نگاه به قوانین موضوعه و آیات مورد بحث اختصاص یافته است.نگارنده در فصل سوم به تبیین موجبات اطلاق در کلام اشاره و تلاش می نماید تا در پنج مبحث مجزی موجبات و اسبابی که می توان گفت کلام گوینده مطلق است ، را بیان نماید .موجباتی که مشهور اصولیین به سه مبحث آن قائلند از قبیل امکان اطلاق و تقیید در کلام ، عدم نصب قرینه و نیز در مقام بیان بودن متکلم ولی درباره سه مقوله "وجود قدر متیقن در کلام " " انصراف " و "انس ذهنی " اختلافاتی وجود دارد که با تحقیق بعمل امده روشن می شود که این سه مقوله راجع به سه مقوله مشهور اصولیین می باشد. و در نهایت فصل آخر به عملیاتی نمودن مباحث اطلاق و تقیید در آیات الاحکام اختصاص و در حدود 104 آیه از آیات شریفه که رسالت بیان احکام را دارند را با تکیه بر نظریات فقهی برخی فقها بررسی نموده گردیده است.
جهت آشنایی با محتویات این کتاب، فهرست اجمالی اثر را مطالعه کنید:
فهرست اجمالی کتاب
مبحث دوم :تاریخچه موضوع( اصول فقه و آیات الاحکام) 22
مبحث سوم :ضرورت ، اهداف و اهمیت موضوع. 28
مبحث چهارم :پرسشهای تحقیق.. 29
مبحث ششم : مروری بر تحقیقات گذشته. 29
مبحث هفتم :تعریف اصطلاحات و بیان مفاهیم.. 30
گفتار دوم :موضوع علم اصول فقه. 31
گفتار سوم :مسائل علم اصول.. 33
کلیاتی راجع به مطلق و مقید با شواهدی از آیات الاحکام. 41
مبحث اول : ماهیت مطلق و مقید. 41
مبحث دوم : نسبی بودن مطلق و مقید. 48
مبحث چهارم :اطلاق و انواع آن ، عام و انواع آن.. 56
گفتار اول: اطلاق بدلی و استغراقی.. 56
بند3 : عام استغراقی و بدلی.. 58
گفتار دوم: اطلاق افرادی و احوالی و ازمانی.. 60
مبحث پنجم :اشتراکها و تفاوتها بین عام و مطلق.. 61
مبحث ششم: کیفیت حمل مطلق بر مقید (جمع مطلق و مقید) در آیات الاحکام. 66
مبحث هفتم : نحوه جمع بین مطلق و مقید در اصول فقه. 73
گفتار سوم : اسم نکره و (اسم معرفه) 96
گفتار چهارم : مفرد محلّی به «ال». 99
مقدمات حکمت با شواهدی از آیات الاحکام. 101
مبحث اول: امکان اطلاق و تقیید. 103
مبحث سوم:در مقام بیان بودن گوینده. 106
مبحث چهارم : عدم وجود قدر متیقن در کلام. 109
گفتار اول :تطورات تاریخی انصراف ذهن.. 114
گفتار دوم :اسباب انصراف ذهن.. 116
بند 1-انصراف ناشی از غلبه وجود. 116
بند 2- انصراف ناشى از فزونى استعمال.. 123
بند 3- انصراف ناشى از شرایط ویژه و تبدیل مصداق به شأن نزول.. 124
بند 4- انصراف ناشى از نبود برخى از مصادیق در زمان صدور. 125
بند 1- انصراف ناشى از ریشه دارى حکم در ارتکاز عقلایى.. 128
بند3-انصراف ناشى از مناسبات حکم و موضوع. 129
گفتار سوم : منشأ انصراف در دو انصراف عارضى و غیر عارضى.. 131
فصل پنجم :نتیجه گیری و پیشنهاد. 138
جهت مشاهده قیمت نسخه چاپی کتاب و تهیه کتاب کلیک کنید
جهت تهیه و خرید نسخه الکترونیک کتاب (با قیمت به صرفه و ارزان) کلیک کنید
فراخوان مهم پژوهشی (چاپ مقاله و کتب):
قابل توجه پژوهشگران، اساتید، مولفان و نویسندگان محترم که به واسطه علاقه به امر پژوهش (تالیف کتاب و نگارش مقاله) در این مسیر فعالیت داشته و قصد دارند افتخار عضویت در خانواده بزرگ قانون یار را به این موسسه دهند:
جهت چاپ کتب خود و تبدیل پایان نامه به کتاب کلیک کنید
جهت چاپ مقالات علمی خود و استخراج مقاله از پایان نامه خود کلیک کنید
توجه کنید:
جهت دانلود یا مشاهده عکس بخشنامه حمایت مالی از آثار علمی شما، کلیک کنید
********قانون یار********
شرکت در طرح حمایت مالی از آثار علمی (کتاب و مقاله) در راستای چاپ و نشر آثار پژوهشی و ثبت آثار علمی پژوهشگران