جهت مشاهده جلد کتاب با کیفیت بالا، روی جلد کلیک کنید
آزادی اطلاعات در پرتو
حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران و فقه امامیه
مولف
فضل الله رنجبر
دانشجوی دکتری فقه و حقوق دانشگاه علوم و تحقیقات تهران
ویراستار:
نوید رحیمی
شرکت در طرح حمایت مالی از آثار علمی (کتاب و مقاله) در راستای چاپ و نشر آثار پژوهشی و ثبت آثار علمی پژوهشگران
درباره این کتاب:
انتشارات قانون یار افتخار کسب اعتماد یکی دیگر از نویسندگان فرهیخته این مرز و بوم را داشت و چاپ کتاب حاضر، نتیجه این اعتماد بود. جهت آشنایی بیشتر با محتویات این اثر علمی فوق العاده باید گفت نظام حقوقی دسترسی آزاد به اطلاعات یکی از عناصر پایهای حکومتهای دموکراتیک و ضروریترین ابزار در جهت تضمین آزادیهای اساسی از جمله حق آزادی بیان و حق تعیین سرنوشت است. لازمه پاسخگویی به نظارت دولت، کنترل عملکرد نمایندگی اعطا شده به دولتها، شفافیت و مبارزه با فساد، دسترسی آزاد به اطلاعات و اسناد نگهداری شده نزد دولت و نهادهای عمومی است. (جز در موارد استثناء( نظامهای حقوقی دنیا به اشکال گوناگون از طریق قانون اساسی، اعلامیهها، اسناد بینالمللی، قوانین داخلی و حمایتها و تضمینهای قضایی، سالهاست که این حق را به رسمیت شناختهاند. خیزش و جنبش دهههای اخیر و اقبال جهانی در به رسمیت شناختن چنین حقی، علاوه بر ایجاد توسعه مفهومی این حق، دولتها را به ترسیم نظام حقوق و تعهدات به اجرا و تضمین این حق واداشته است. تفسیر موسع از اصل هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، این حق را در حقوق اساسی کشورمان مدلل میسازد، به همین دلیل در کشورما نیز در سال 1388 ش با تصویب قانون«انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات» این حق به صورت عام و فراگیر وارد نظام حقوق موضوعه شد. در فقه امامیه دلیل تعلق اطلاعات عمومی به مردم دلالت تام داشته و برای اثبات چنین حقی مورد استدلال قرار میگیرد.
جهت آشنایی با محتویات این کتاب، فهرست اجمالی اثر را مطالعه کنید:
فهرست اجمالی کتاب
2-1- اهمیت موضوع و پیشینه علمی اثر. 16
3-1. سوالهای اصلی و فرعی موضوع. 17
مفهوم، مبانی و لوازم آزادی اطلاعات... 21
2-1- مفهوم آزادی اطلاعات و نسبت آن با سایر آزادی ها: 22
1-1- تعریف و مفهوم آزادی اطلاعات... 22
2-1-2- آزادی اطلاعات و نسبت آن با سایر آزادی ها 23
2-2- تاریخچهی آزادی اطلاعات... 27
2-3- لوازم تحقق آزادی اطلاعات 31
2-4- مبانی آزادی اطلاعات... 38
2-4-1- مبنای سیاسی و حق تعیین سرنوشت... 39
2-4-3-پاسخگویی مقامات عمومی.. 42
2-4- 8-مبنای فقهی آزادی اطلاعات... 47
2-4-8-1-مستندات فقهی ناظر بر ثبوت آزادی اطلاعات... 47
2-4-8-1-3- حق مشارکت در اداره امور کشور. 50
2-4-8-1-4- عدم قرار دادن خود در معرض سوء ظن.. 50
2-4-8-1-5- ادله ناظر بر نهی از کتمان علم.. 52
2-4-8-1-8- تعلق مالکیت اطلاعات به مردم. 53
2-4-8-2-1-نقد استناد به سیره و روایات معصومین (ع). 58
2-4-8-2-2- نقدحق مشورت در اداره امور کشور. 58
2-4-8-2-3-نقد استناد به نصوص ناظر بر احتراز از قرار دادن خود در معرض سوءظن.. 59
2-4-8-2-4-نقد استدلال به ادله ناظر بر نهی از کتمان علم.. 59
2-4-8-2-5- نقد قاعده لاضرر. 60
2-4-8-2-6- نقد استدلال به سیره عقلاء. 60
2-5-6-2-7- ارزیابی ادله تعلق مالکیت اطلاعات به مردم. 61
2-5-1- جایگاه جهانی آزادی اطلاعات... 62
2-5-2- جایگاه منطقه ایی آزادی اطلاعات... 65
2-5-2-1- شناسایی آزادی اطلاعات در سازمان کشورهای آمریکایی.. 65
2-5-2-2-شناسایی آزادی اطلاعات در شورای اروپا 66
2-5-2-3-شناسایی آزادی اطلاعات در اتحادیه آفریقا 67
2-5-2-4-شناسایی آزادی اطلاعات در کشورهای مشترک المنافع.. 68
2-6- استثنائات وارد بر آزادی اطلاعات... 68
2-6-1- اطلاعات ناقص، ناکافی و غیرمهم.. 70
2-6-4- رعایت حقوق ناشی از مالکیت فکری.. 77
2-6-6- مصالح و حقوق عمومی.. 80
جمهوری اسلامی ایران و آزادی اطلاعات... 85
3-2-1- مؤسسات مشمول حق دسترسی به اطلاعات: 89
3-3- موانع و بایستههای آزادی اطلاعات در ایران.. 91
3-3-1- ارتقاء آگاهی عمومی و فرهنگ سازی در زمینهی آزادی اطلاعات... 91
3-3-1-1- نهادینه کردن آزادی اطلاعات و آموزش راهکارهای برخورداری از آن.. 91
3-3-1-2- اطلاعرسانی فعال توسط مؤسسات... 92
3-3-1-3- علنی کردن نشستهای نهادهای دولتی.. 93
3-3-2- ایجاد و تقویت زیرساختهای تکنولوژیک و تقویت دولت الکترونیک.... 94
3-3-3- استقلال رسانهها و منع سانسور. 94
3-3-3-1-1- داشتن شخصیت حقوقی مستقل.. 95
3-3-3-1-2- استقلال مراجع دولتی تنظیم کننده فعالیتهای رسانه ایی.. 96
3-3-3-1-3- استقلال محتوایی یا اختیاراتی.. 97
3-3-3-1-4- استقلال سیاسی رسانه ها 97
3-4-1- ارزیابی شکلی و ساختاری قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات... 99
3-4-1-1- شرایط شکلی رسیدگی به تقاضای دسترسی به اطلاعات شهروندان.. 99
3-4-1-2- آئین رسیدگی به تقاضای شهروند.. 101
3-4-1-3- ساختار و نحوهی عملکرد نهاد ناظر بر دسترسی به اطلاعات... 103
3-4-2- ارزیابی ماهوی قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات... 103
3-4-2-1- ابهام و اجمال در واژگان و تعاریف... 103
3-4-2-2- تعارض برخی مفاهیم قانون با اصول کلی حاکم بر دسترسی به اطلاعات... 105
3-4-4- محدودیتهای حق دسترسی آزاد به اطلاعات... 107
3-5- ضمانت اجرای دسترسی آزاد به اطلاعات... 110
3-5-1- ضمانت اجرای کیفری در مورد اشخاص حقیقی.. 110
3-5-1-1- امحاء جزیی یا کلی اطلاعات... 110
3-5-1-2- تخریب و ایجاد اختلال در داده ها 112
3-5-1-3- ممانعت از دسترسی.. 113
3-5-2- مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در حقوق موضوعه ایران.. 114
3-5-3- مسئولیت مدنی افراد حقیقی و حقوقی.. 116
3-5-3-2- قانون مجازات اسلامی.. 117
3-5-3-3- قانون مسئولیت مدنی.. 117
3-5-3-4- قانون بکارگیری سلاح توسط نیروهای مسلح.. 118
3-6- نگاهی به وضعیت دسترسی آزاد به اطلاعات در قوای سه گانه و نهادهای دیگر. 118
3-6-1-1- نقش قوه مقننه در دسترسی آزاد به اطلاعات... 119
3-6-1-2- مراجعه مردم به نمایندگان.. 120
3-6-1-4- نقش نمایندگی مجلس در دسترسی آزاد به اطلاعات... 121
3-6-1-6- جلوه هایی از دسترسی آزاد به اطلاعات در قوه مقننه. 122
3-6-1-6-1- علنی بودن جلسات مجلس شورای اسلامی.. 122
3-6-1-6-2- علنی بودن مذاکرات مجلس شورای اسلامی.. 123
3-6-1-6-3- استثناء در علنی بودن (جلسه غیر علنی). 123
3-6-1-6-4- شرایط تحقق استثناء. 124
3-6-1-7- اطلاع رسانی در قوه مقننه. 124
3-6-2- قوه مجریه و دسترسی آزاد به اطلاعات... 126
3-6-2-1- نقش رئیس جمهور در گسترش آزادی اطلاعات... 127
3-6-2-2- قوه مجریه و جلوه هایی از آزادی اطلاعات... 127
3-6-2-2-1- علنی بودن جلسات هیأت دولت... 127
3-6-2-2-2- ابلاغ مصوبات... 128
3-6-2-3- اطلاع رسانی در قوه مجریه. 128
3-6-3- قوه قضائیه و دسترسی آزاد به اطلاعات... 128
3-6-3-1- جلوه هایی از دسترسی افراد به اطلاعات در قوه قضائیه. 131
3-6-3-1-1- علنی بودن دادگاه ها 131
جهت مشاهده قیمت نسخه چاپی کتاب و تهیه کتاب کلیک کنید

جهت تهیه و خرید نسخه الکترونیک کتاب (با قیمت به صرفه و ارزان) کلیک کنید

فراخوان مهم پژوهشی (چاپ مقاله و کتب):
قابل توجه پژوهشگران، اساتید، مولفان و نویسندگان محترم که به واسطه علاقه به امر پژوهش (تالیف کتاب و نگارش مقاله) در این مسیر فعالیت داشته و قصد دارند افتخار عضویت در خانواده بزرگ قانون یار را به این موسسه دهند:
جهت چاپ کتب خود و تبدیل پایان نامه به کتاب کلیک کنید
جهت چاپ مقالات علمی خود و استخراج مقاله از پایان نامه خود کلیک کنید
توجه کنید:
جهت دانلود یا مشاهده عکس بخشنامه حمایت مالی از آثار علمی شما، کلیک کنید
********قانون یار********
شرکت در طرح حمایت مالی از آثار علمی (کتاب و مقاله) در راستای چاپ و نشر آثار پژوهشی و ثبت آثار علمی پژوهشگران


