جهت مشاهده جلد کتاب با کیفیت بالا، روی جلد کلیک کنید
احکام خیار شرط
موضوع ماده 399 قانون مدنی
مولفان
مهدی کریمی
(وکیل پایه یک دادگستری و مدرس دانشگاه)
علی اکبر توکلی
(وکیل پایه یک دادگستری و مدرس دانشگاه)
شرکت در طرح حمایت مالی از آثار علمی (کتاب و مقاله) در راستای چاپ و نشر آثار پژوهشی و ثبت آثار علمی پژوهشگران
انتشارات قانون یار افتخار کسب اعتماد یکی دیگر از نویسندگان فرهیخته این مرز و بوم را داشت و چاپ کتاب حاضر، نتیجه این اعتماد بود. جهت آشنایی بیشتر با محتویات این اثر علمی فوق العاده باید گفت ظاهراً با پیش بینی « خیارشرط » برای طرفین یا ثالث ، در برخی قراردادها ، تزلزل ظاهری در عقد ایجاد شده است. که با بررسی احکام این نهاد حقوقی ساختارشناسی و بازنگری در احکام آن ؛ عدم تاثیر شکننده در عقود را می توان ثابت نمود .این نهاد در مقایسه با موارد مشابه دارای ویژیگی و احکام منحصر بفردی است از این رو وضعیت عقد با خیار شرط و بدون آن و نیز وضعیت حقوقی طرفین(ذی الخیار یا من علیه الخیار) و ثالث (ذوالخیار) را بررسی گردیده است . جعل خیار شرط از یک سو و اعمال یا عدم اعمال آن از سوی دیگر تاثیر مستقیم بر طرفین عقد و نیز موضوع قرارداد خواهد داشت . در این نوشته با تکیه بر نظریات فقهی شیخ اعظم و فقیه توانا مرتضی انصاری و سایر فقها تمام جوانب عقد و طرفین عقد و موضوع عقد و نیز ارتباط ثالث ذوالخیار با طرفین عقد و تاثیر حقوقی اعمال خیار شرط بر عقد و طرفین با رویکرد عملی مورد توجه نگارنده قرار گرفته است. رابطه( چهارگانه اختلافی) ثالث ذوالخیار با طرفین ؛ نگارنده را بر آن داشته که با تکیه بر نظریات فقها بهترین راهکار را مدنظر قراردهد.که در چندین فصل این نوشته تصویر کلی از خیار شرط و احکام آن بیان گردیده است. خیار شرط یک عمل حقوقی با ماهیت ایقاع بوده که با اندراج در قرارداد ، توسط ذوالخیار قابل اجرا می باشد. خیار شرط ماهیتی کاملا قراردادی و مبتنی بر تراضی است . اعمال فسخ اساساً قرارداد را منحل و ساقط می کند و نتیجه غیر مستقیم فسخ ، سقوط تعهد است.خیارات مذکور در ماده 219 ق.م شاید از حیث اثر و نتیجه یکی باشد ولی از حیث احکام هر یک دارای ویژیگی خاص بوده و البته در کلیات از یک قاحکام پیروی می کند . نباید فراموش نمود ، این خیارات در عرض همدیگر بوده و استحکام و لزوم قراردادها را مورد تهدید قرار می دهد. زیرا با اسقاط یا انتفاء هر یک از خیارات ، باقی موارد به قوت خود باقی خواهد ماند (مادتین 448 و 452 ق.م) چیستی خیار شرط و نیز تاثیر آن در صورت درج در قرارداد و تاثیر پذیری یا تاثیر گذاری طرفین قراداد از اعمال و عدم اعمال خیارشرط و اینکه آیا خیار شرط با الزام موضوع ماده 237 الی 239در تعارض است یا خیر از جمله سوالاتی است که در این نوشته جواب داده شده میدانیم که قرارداد نتیجه توافق و تراضی طرفین است و این تراضی دو اراده است که ایجاد تعهد یا اسقاط آن را در پی خواهد داشت، اصل تولد یک قرارداد وقتی نتیجه توافق دو اراده باشد انحلال آن نیز چه بدون پیش شرط (اقاله) و چه با درج شرط انحلال (خیارشرط) ارادی ممکن است. اگر چه اصول حاکم بر قرارداد ما «اصالة الصحة»، بر تداوم حیات یک قرارداد سایه افکنده است ولی نفس این اصول با شرایط قراردادی منطبق با قانون مانند خیار فسخ هیچگونه منافاتی ندارد. آن اصول در پی استحکام بنای قراردادی هستند که ممکن است در ضمن همان قرارداد شرطی مبنی بر انحلال ارادی قرارداد (شرط خیار فسخ) گنجانده شده باشد. و لذاست که موضوع پیشرو با قبول اصالة اللزوم در قراردادها در مقام بررسی و ارزیابی یکی از عواملی است که میتواند قرارداد لازمی را از ادامه حیات باز دارد، بیآنکه بر «لزوم» قرارداد پشت نموده باشد، ولی با این وجود مفروض آن است که: اسباب فسخ قرارداد و محدوده اجرای آن منوط به رعایت تشریفات است و از طرفی خیار فسخ بر طرفین متعاملین و نیز عوضین قرارداد اثر قهری دارد و آن هم ناظر به گذشته است. (آثار قهقرائی دارد) و اینکه اعمال خیار فسخ توسط ثالث امری ممکن است و نقش و سمت ثالث و ارتباط وی با طرفین قرارداد تابع هیچکدام از روابط وکالت، تحکیم و ... نمیباشد بلکه یک عنوان خاص با آثار خاص خود است.
جهت آشنایی با محتویات این کتاب، فهرست اجمالی اثر را مطالعه کنید:
فهرست اجمالی کتاب
گفتار اول: مفهوم حقوقی خیار شرط17
گفتار دوم: ماهیت حقوقی خیار شرط18
گفتار سوم: مبناء و منشأ خیار شرط20
گفتار اول: مقایسه خیار شرط، شرط فاسخ24
گفتار دوم: مقایسه خیار شرط و بیع شرط27
گفتار سوم: مقایسه خیار شرط و اقاله:30
گفتار چهارم: خیار شرط قرارداد و ارتباط آن با شروط سه گانه مذکور در ماده 232 ق.م32
گفتار اول: قصد و رضای طرفین در ایقاع خیار شرط41
بند 4: وجود موضوع معین در خیار شرط49
گفتار دوم: مشروعیت جهت در خیار شرط58
گفتار سوم: مدت یا مهلت در خیار شرط62
بند 1: کیفیت تعیین مدت در خیار شرط65
گفتار چهارم:جایگاه محاکم در اعمال خیار شرط86
آثار حقوقی خیار شرط در قرارداد93
مبحث اول: آثار حقوقی خیارشرط از زمان درج آن در قرارداد تا زمان اعمال آن93
گفتار اول: وضعیت حقوقی عقد (عقد خیاری) با وجود خیارشرط93
بند 1: تزلزل در التزام مشروط له به مفاد عقد:96
بند 3: عدم امکان اجبار به تسلیم مبیع در مدت خیارشرط104
بند 4: سرایت بطلان شرط به عقد:105
گفتار دوم: وضعیت حقوقی عوضین با وجود خیار شرط105
گفتار سوم: وضعیت حقوقی طرفین قبل از اعمال خیار شرط107
بند 1: وضعیت حقوقی مشروط له (بایع)107
بند 2: وضعیت حقوقی مشروط علیه (مشتری) قبل از اعمال خیار شرط109
مبحث دوم: جعل خیار شرط برای ثالث112
گفتار اول: ماهیت حقوقی و فقهی خیار شرط برای ثالث112
گفتار دوم: منشاء و مبنای فقهی خیار شرط برای ثالث114
گفتار سوم: سمت ثالث و رابطه وی با طرفین متعاملین128
گفتار چهارم: وضعیت حقوقی جعل خیار شرط به نفع چند ثالث130
گفتار پنجم: آثار حقوقی جعل خیار شرط به نفع ثالث132
بند 1: قابلیت عزل ثالث دارنده خیار شرط توسط طرفین132
بند 2: عدم جواز دخالت طرفین در امضاء یا انحلال عقد134
بند 3: اختلاف ثالث با طرفین و یا با دیگر ثالثین دارنده خیار.135
گفتار اول: عدم قابلیت انتقال خیار شرط ثالث، بصورت قهری یا ارادی138
گفتار دوم: کیفیت استحقاق ورثه در خیار شرط140
گفتار سوم: انتقال خیار شرط و تاثیر آن در عوضین143
گفتار اول: سقوط خیار شرط در ضمن قرارداد و یا در قرارداد الحاقی144
گفتار دوم: سقوط عملی خیار شرط با اتمام مدت زمان آن145
گفتار سوم: اشتراط خیارشرط و تعارض آن با اسقاط خیارات در قولنامهها151
آثار حقوقی خیار شرط بعد از اعمال167
گفتار اول: وضعیت حقوقی نفس عقد167
گفتار دوم: اعاده امر به وضع سابق و استراد عوضین176
گفتار سوم: انتفاء شرط (تعهدات فرعی) با انحلال اصل عقد180
گفتار چهارم: وضعیت منافع و نمائات حاصله از زمان معامله تا زمان اعمال خیارشرط181
گفتار پنجم: وضعیت حقوقی تصرفات ناقله184
گفتار ششم: اعمال خیار شرط و وضعیت هزینه های انجام یافته.191
گفتار هفتم: اعمال خیار شرط و تاثیر آن بر وجه التزام به عنوان خسارت195
جهت مشاهده قیمت نسخه چاپی کتاب و تهیه کتاب کلیک کنید
جهت تهیه و خرید نسخه الکترونیک کتاب (با قیمت به صرفه و ارزان) کلیک کنید
فراخوان مهم پژوهشی (چاپ مقاله و کتب):
قابل توجه پژوهشگران، اساتید، مولفان و نویسندگان محترم که به واسطه علاقه به امر پژوهش (تالیف کتاب و نگارش مقاله) در این مسیر فعالیت داشته و قصد دارند افتخار عضویت در خانواده بزرگ قانون یار را به این موسسه دهند:
جهت چاپ کتب خود و تبدیل پایان نامه به کتاب کلیک کنید
جهت چاپ مقالات علمی خود و استخراج مقاله از پایان نامه خود کلیک کنید
توجه کنید:
جهت دانلود یا مشاهده عکس بخشنامه حمایت مالی از آثار علمی شما، کلیک کنید
********قانون یار********
شرکت در طرح حمایت مالی از آثار علمی (کتاب و مقاله) در راستای چاپ و نشر آثار پژوهشی و ثبت آثار علمی پژوهشگران